Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΗΛΙΚΙΑΣ. Η ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΗΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ Αθηνά Η. Κωσταρά1, Θεμιστοκλής Γ. Κάντας2, Ιωάννα Η. Κωσταρά3 Δασκάλα-Κάτοχος Master Συμβουλευτικής ?Ψυχολογίας1, Δάσκαλος2, Νηπιαγωγός-Βρεφονηπιοκόμος3 Κατά τη σχολική ηλικία πραγματοποιούνται σημαντικές μεταβολές στον τομέα της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του παιδιού. Καταρχήν μεταβάλλεται το κοινωνικό πλαίσιο στο οποίο δρα και αλληλεπιδρά το παιδί. Έπειτα, αλλάζει η ψυχοδυναμική του παιδιού, τα κίνητρα και οι αναπτυξιακές επιδιώξεις του. η περίοδος από το 6ο έως το 12ο έτος ονομάζεται σύμφωνα με τον Freud (1905) λανθάνουσα περίοδος γιατί το παιδί στη φάση αυτή δε βρίσκεται κάτω από την έντονη επίδραση των ενστικτωδών του ενορμήσεων, ενώ η ψυχοσυναισθηματική του ανάπτυξη είναι πιο ήρεμη σε σχέση με τις προηγούμενες ή τις επόμενες περιόδους. Κυριαρχεί ο σχηματισμός του Υπερεγώ, ομάδα λειτουργιών που σχετίζονται με τις ηθικές αξίες και τα ιδανικά του ατόμου, η ταυτοποίηση με τους συνομηλίκους του ίδιου φύλου, η δημιουργία ομάδων, η αναζήτηση στενού φίλου. Το παιδί έχει σαφή αντίληψη της θέσης του μέσα στην οικογένεια και της ταυτότητάς του ως αγόρι ή κορίτσι, μπορεί να επεξεργαστεί συναισθήματα αποτυχίας και να αναπτύξει την αίσθηση της φιλοπονίας αλλά και την ικανότητα κυριαρχίας πάνω σε αντικείμενα και έννοιες. Κατά τη λανθάνουσα περίοδο παρατηρείται σημαντική πρόοδος στην ανάπτυξη της προσωπικότητας και της συμπεριφοράς του παιδιού. Η αρχή της σχολικής ζωής είναι μία δύσκολη και απαιτητική μεταβατική περίοδος διότι το παιδί καλείται αφενός να αποκτήσει σχολικές γνώσεις και αφετέρου να προσαρμοστεί σε ένα νέο άγνωστο περιβάλλον. Στη φάση αυτή εμφανίζονται συγκεκριμένα προβλήματα τα οποία δεν έχουν μία και μοναδική αιτιολογία που μπορούμε εύκολα να αναγνωρίσουμε, καθώς βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες αλληλεπιδρούν και το...
Η συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά ? Η σημασία και ο ρόλος της στην ευτυχία!

Η συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά ? Η σημασία και ο ρόλος της στην ευτυχία!

Η συναισθηματική νοημοσύνη στα παιδιά ? Η σημασία και ο ρόλος της στην ευτυχία! Πηγή : www.parentshelp.gr ?Δεν μπορείς να αναγκάσεις τον εαυτό σου να αισθανθεί κάτι που δεν αισθάνεσαι, αλλά μπορείς να τον αναγκάσεις να κάνει το σωστό παρά τα αισθήματά σου.? ? Pearl Buck, Αμερικανίδα Συγγραφέας, Νόμπελ 1938 Συναισθήματα έχουμε όλοι οι άνθρωποι και όλοι μας επηρεαζόμαστε από αυτά! Καθημερινά βιώνουμε μια τεράστια γκάμα συναισθημάτων. Τη μια στιγμή μπορεί να βρισκόμαστε στη συναρπαστική κορύφωση της ευτυχίας ή του ενθουσιασμού, και λίγο αργότερα να πιάνουμε τον εαυτό μας να αισθάνεται πλήξη ή θλίψη. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα συναισθήματα διαδραματίζουν πολλούς ρόλους. Είναι αυτά που δίνουν ώθηση, κίνητρα και ενέργεια στη ζωή! Μπορούν επίσης να καθορίσουν τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας, να μας βοηθήσουν να αποφύγουμε τον κίνδυνο και να εξασφαλίσουμε την επιβίωσή μας, να κάνουμε φίλους, να αγαπήσουμε, να ερωτευθούμε, να κάνουμε τον απολογισμό της ζωής μας! Επομένως, τα συναισθήματα παίζουν ένα καθοριστικό και ιδιαίτερο ρόλο στη ζωή όλων μας! Τι γίνεται όμως όταν κάποιος δυσκολεύεται να κατανοήσει τόσο τα δικά του συναισθήματα όσο και τα συναισθήματα των άλλων, ή τι συμβαίνει όταν κάποιος δεν μπορεί να ελέγξει τις συναισθηματικές του αντιδράσεις; Οφείλονται όλα αυτά σε αυτό που ονομάζουν οι ειδικοί ?συναισθηματική νοημοσύνη?; Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη; Όταν ακούμε τη λέξη νοημοσύνη, ίσως οι περισσότεροι σκεφτόμαστε τις γνώσεις που έχει κάποιος, ή την ικανότητά του να αποκτά γνώσεις. Ωστόσο, οι έρευνες δείχνουν ότι η νοημοσύνη μπορεί να έχει πολλές πτυχές, και μία από αυτές είναι η συναισθηματική νοημοσύνη! Η συναισθηματική νοημοσύνη αναφέρεται στην ικανότητα να κατανοείς τα συναισθήματα τα δικά σου και τα συναισθήματα των...
ΔΕΠΥ – Υπερκινητικότητα

ΔΕΠΥ – Υπερκινητικότητα

Πρακτικές Οδηγίες για Εκπαιδευτικούς και Γονείς Εισαγωγή Ο όρος ?διαταραχή ελλειμματικής προσοχής / υπερκινητικότητα? (ΔΕΠ-Υ) αναφέρεται σε παιδιά και ενήλικες, που αντιμετωπίζουν σοβαρές συμπεριφορικές και γνωστικές δυσκολίες σε σημαντικούς τομείς της ζωής τους, όπως στις διαπροσωπικές σχέσεις, στο σχολείο, στην εργασία και στην οικογένεια, εξαιτίας υπερβολικής κινητικής δραστηριότητας και προβλημάτων στον έλεγχο της προσοχής και των παρορμήσεων. Διακρίνονται η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής- υπερκινητικότητα και διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, ανάλογα με τα συμπτώματα που κυριαρχούν. Πρόκειται για χρόνια διαταραχή: 30% ~ 70% των παιδιών με ΔΕΠΥ συνεχίζουν να παρουσιάζουν δυσκολίες και ως ενήλικες. Στις ΗΠΑ, 3% έως 5% του γενικού πληθυσμού και 7% του παιδικού πληθυσμού παρουσιάζει ΔΕΠΥ. Σε τάξη 30 παιδιών, τουλάχιστον 1 παιδί παρουσιάζει ΔΕΠΥ. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ δυσκολεύονται να ανταποκριθούν σε καταστάσεις στις οποίες τα περισσότεροι από τους συνομηλίκους τα καταφέρνουν πολύ εύκολα. Διαφέρουν από τα περισσότερα παιδιά του ίδιου αναπτυξιακού επιπέδου ως προς την ικανότητα: 1) να εστιάσουν την προσοχή τους 2) να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους και σε μερικές περιπτώσεις 3) να ελέγξουν την κινητικότητά τους Αιτιολογία Η ΔΕΠΥ οφείλεται σε νευρολογική δυσλειτουργία και είναι κατά βάση κληρονομική. Τα χαρακτηριστικά προβλήματα οφείλονται σε χαμηλά επίπεδα δραστηριότητας των νευροδιαβιβαστών στο μετωπιαίο λοβό του εγκεφάλου, που ελέγχει τις παρορμήσεις και ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο κατευθύνουμε την προσοχή μας. Δεν είναι πρόβλημα κινήτρου: πρόκειται για ακούσιες αλλαγές της προσοχής, ακούσια εκδήλωση των παρορμήσεων και ακούσια κινητική δραστηριότητα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ ?δεν έχουν κίνητρο να προσέξουν? επειδή υπολειτουργεί το νευρολογικό σύστημα που διεγείρει και εστιάζει την προσοχή. Οι αιτίες της δυσλειτουργίας αυτής κληρονομούνται στο 70% των περιπτώσεων, ενώ στο 20%...

Σχολική βία & εκφοβισμός

ΠΩΣ ΤΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΩ; Όταν το παιδί παρουσιάζει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα ξαφνικά και επιμένουν για ένα σημαντικό χρονικό διάστημα, θα πρέπει να αναζητήσω την αιτία.    Το παιδί έχει εκδορές, μελανιές, γρατσουνιές για τις οποίες δε μας δίνει ικανοποιητικές απαντήσεις.    Χάνει συχνά τα πράγματά του ή και τα χρήματά του στο σχολείο    Παρατηρούμε ξεχειλωμένα ρούχα ή ακόμα φθορά στα πράγματά του, π.χ. τετράδια, τσάντα.    Παραπονιέται συχνά για πονοκεφάλους ή πόνους στην κοιλιά και το στομάχι πριν έρθει στο σχολείο, που δεν προέρχονται από παθολογικά αίτια.    Παρουσιάζει ξαφνικά δυσκολίες στον ύπνο που εκδηλώνονται με αϋπνίες ή συχνούς εφιάλτες.    Πέφτει ξαφνικά η επίδοσή του στα μαθήματα και έχει μειωμένο ενδιαφέρον για τη μάθηση και για τη συμμετοχή σε εκδηλώσεις του σχολείου    Παρουσιάζει ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση που επιμένουν (π.χ. γίνεται περισσότερο οξύθυμο και νευρικό, ή περισσότερο εσωστρεφής και συνεσταλμένος).   ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΩ;   Πρέπει να συζητήσω αμέσως με το παιδί μου και να μάθω τί συμβαίνει.    Δεν πρέπει να είμαστε επικριτικοί για το ότι δεν αντιδρά, δε μιλά και δεν επιλύει το πρόβλημα.    Να το διαβεβαίωσουμε ότι δεν έχει ευθύνη για ό,τι συμβαίνει και να τον απαλλάξουμε από τις ενοχές του.    Να τον/την διαβεβαιώσουμε ότι το να νιώθει φόβο και ανασφάλεια είναι απολύτως λογικό και το ίδιο θα νιώθατε κι εσείς.    Να του υπενθυμίσουμε ότι είμαστε εκεί και πρακτικά και υποστηρικτικά για να το βοηθήσουμε να επιλύσει την κατάσταση.    Να του κάνουμε σαφές ότι το να αναφέρει ένα περιστατικό σχολικού εκφοβισμού στο δάσκαλο ή το διευθυντή δεν αποτελεί «κάρφωμα» ή χαφιεδισμό.    Να ενημερώσουμε άμεσα...
Σχολείο & Οικογένεια

Σχολείο & Οικογένεια

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ – ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ Δρ. Σαλτερής Νίκος Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης Νομαρχίας Πειραιά http://dipe-peiraia.att.sch.gr/grss4peir Το σχολείο ως πεδίο Το σχολείο είναι ένα πολυ-πρισματικό πεδίο, όπου συν- επιδρούν θεσμοί, πρόσωπα, ιστορική συγκυρία, γνώσεις και επίπεδο εκπαίδευσης, κοινωνικοϊδεολογικά και ψυχολογικά χαρακτηριστικά, γλωσσικοί κώδικες και κοινωνικές τάξεις, ρητορικές- κοσμοθεωρίες, προσωπικά και συλλογικά προτάγματα. Τα προηγούμενα επιβάλλουν σήμερα, αλλά και καθιστούν εξαιρετικά δύσκολη, τη συνεργασία εκπαιδευτικών ? γονέων. Αλλαγές σε οποιαδήποτε από τι «δυνάμεις» που δρουν στο πεδίο προκαλούν σταδιακές ή βίαιες διαφοροποιήσεις στους υπόλοιπους. Το παράδειγμα της Νομοθεσίας: Ν. 1566/58 ? όργανα λαϊκής συμμετοχής ? διοίκηση σχολικής μονάδας Απειροελάχιστες επεξηγήσεις? Ο ρόλος του εκπαιδευτικού: Ο εκπαιδευτικός ως ιερέας, μεταδότης γνώσεων (Εβαρτιανή παιδαγωγική), πανίσχυρος και αυτεξούσιος διοργανωτής διαδικασιών μάθησης (Σχολείο Εργασίας), διαμορφωτής συμπεριφορών (Μπιχεβιορισμός) ή βολονταριστικά συμπεριφερόμενος αυτόνομος φορέας κοινωνικο- οικονομικών αλλαγών (Μαρξιστική Παιδαγωγική). (Ως κοινωνικός ρόλος ορίζεται ένα πλέγμα προσδοκιών, που αναφέρονται στον κάτοχο τησυγκεκριμένης κοινωνικής θέσης ή οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα που απορρέουν απ? αυτή την ιδιότητα ή, αλλιώς, η μορφή που παίρνει η δράση του ατόμου, δηλαδή αν δρα αποκλειστικά με βάση τους κανόνες που ορίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, τους αγνοεί συστηματικά ή τους ανασυγκροτεί δημιουργικά. ? Βρίσκουμε αντίστοιχα παραδείγματα ? αναλογίες σε σχέση με την πρόθεση εκπαιδευτικών για τη συνεργασία σχολείου οικογένειας). ? Περιγράφουμε τα παραδείγματα σχετικά με τη δράση των εκπαιδευτικών σχετικά με τη συνεργασία σχολείου- γονέων. Ιδεολογικές συλλήψεις – προσεγγίσεις για το σχολείο: Το σχολείο ως μοναστήρι (Commenius), ως ατελιέ εργασίας (Dewey), θέατρο, θεσμός αναπαραγωγής (νεομαρξιστές), χώρος προετοιμασίας για την ενήλική και επαγγελματική ζωή (φιλελεύθερη ιδεολογία), κομμάτι της πραγματικής δύσκολης ζωής (νεώτερη προσέγγιση) Ανάλογα παραδείγματα δράσεων για κάθε μια...
Το άγχος στην παιδική ηλικία

Το άγχος στην παιδική ηλικία

Σχολικό άγχος Το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού όταν αυτός έρχεται αντιμέτωπος με κάτι που τον δυσκολεύει, τον φοβίζει ή του είναι άγνωστο. Αγχωμένοι είμαστε γενικά όταν τα πράγματα δεν πάνε όπως τα θέλουμε και όταν έχουμε ανησυχίες. Βέβαια, το λίγο άγχος μας κάνει καλό! Μας οδηγεί στο να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματά μας πιο αποδοτικά και πιο αποτελεσματικά. Το φυσιολογικό άγχος μας προετοιμάζει για δράση, κι έτσι μας προφυλάσσει από διάφορους κινδύνους. Ίσως κάποιος που δεν αγχώνεται καθόλου, δεν θα νιώσει τόσο μεγάλη τηνανάγκη να προσπαθήσει όσο κάποιος άλλος που ανησυχεί αν θα τα πάει καλά ή όχι. Πολλές φορές όμως το άγχος που νιώθουμε ξεπερνά τα φυσιολογικά όρια, είναι πολύ μεγάλο και με διάρκεια. Τότε δεν μπορούμε να το ελέγξουμε, αρχίζει να επιδρά αρνητικά στη λειτουργικότητά μας και σιγά σιγά μετατρέπεται σε καταστροφικό άγχος. Το άγχος αυτό προκαλεί πανικό, ένταση και φόβο, διαταράσσει την ψυχική μας ηρεμία και την ομαλή ροή της καθημερινότητας, μας αγχώνει αρρωστημένα και μας αποδιοργανώνει. Τα παιδιά έχουν άγχος; Ως ενήλικες έχουμε την τάση να πιστεύουμε ότι τα παιδιά ζουν σ? έναν κόσμο ανέμελο, απαλλαγμένο από άγχος και στενοχώριες. Στην πραγματικότητα συμβαίνει συχνά το αντίθετο. Ακόμη και τα πολύ μικρά παιδιά αισθάνονται συχνά άγχος και ανησυχούν για πολλούς λόγους, άλλα σε μικρότερο κι άλλα σε μεγαλύτερο βαθμό κι ένταση. Στα παιδιά από τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής τους, παρουσιάζονται τα πρώτα σημάδια άγχους, τότε που επιζητούν επίμονα να ικανοποιήσουν βασικές ανάγκες τους, όπως το φαγητό, ο ύπνος, η φροντίδα. Καθώς μεγαλώνουν, βιώνουν το άγχος: του αποχωρισμού με τους γονείς (όταν οι γονείς θα πάνε στη δουλειά ή τα ίδια στον παιδικό...